Khái niệm phái sinh

Phái sinh – tiếng Anh là derivative – là hợp đồng giao dịch tài chính giữa hai hay nhiều bên, dựa trên giá trị tương lai của một loại tài sản cơ sở nhất định. Tài sản cơ sở có thể là lãi suất, index hay tài sản hữu hình. Bản thân phái sinh không có giá trị nội tại. 

• Tài sản: cà phê, gạo, vàng, bạc, kim loại quý
• Index: trái phiếu, cổ phiếu, lãi suất

Người giao dịch dựa trên giá trị của thực thể khác chứ không phải trực tiếp sở hữu nó; lợi nhuận tạo ra dựa trên biến động giá và chênh lệch giá của tài sản cơ sở. 

Tìm hiểu về phái sinh crypto

Phái sinh crypto dựa trên giá trị của các đồng crypto. Đơn giản nghĩa là các anh em sẽ giao dịch dựa trên giá trị của các đồng crypto chứ không trực tiếp mua bán hay sở hữu các đồng crypto này. 

Sự khác biệt lớn nhất giữa phái sinh truyền thống – traditional derivatives và phái sinh crypto – crypto derivative là tài sản cơ sở của crypto không phải là trái phiếu, lãi suất hay cổ phiếu mà là các đồng crypto. 

Ví dụ: Nếu bạn cảm thấy giao dịch của cặp XRP/USDT đang phù hợp với các phương pháp phân tích của mình thì cơ hội kiếm lời từ thị trường dành cho bạn. 

Có 2 phương án để nhà đầu tư giao dịch kiếm lời:

Cách 1: mua đồng XRP trực tiếp và giao dịch trên đồng đó

Cách 2: giao dịch phái sinh của XRP, không có nhu cầu sở hữu mà chỉ đơn giản là giao dịch theo đồ thị của nó. 

Cách hai chính là giao dịch phái sinh. Hiện nay, thị trường crypto có nhiều sàn hỗ trợ công cụ giao dịch phái sinh. 

Giao dịch phái sinh crypto có những loại nào?

Tương tự ở thị trường phái sinh truyền thống, trong crypto cũng có các loại hợp đồng cơ bản: 

– Forward/ Futures: thoả thuận giữa hai bên trong tham gia thực hiện giao dịch tương lai, dựa trên những điều khoản mà hợp đồng đặt ra

– Swap Contracts: thoả thuận giữa hai bên cùng đồng ý trao đổi định kỳ tỷ giá cố định và thả nổi trong một khoản thời gian nào đó. 

– Option Contracts: thỏa thuận hai bên tham gia, có một bên được quyền mua tài sản hoặc bán tài sản (không bắt buộc) với mức giá xác định. 

Đặc điểm của phái sinh crypto

Ưu điểm:

– Có đòn bẩy (Leverage): lợi thế rất lớn trong giao dịch phái sinh, gia tăng khả năng sinh lời nhưng cũng đi kèm rủi ro)

– Tính đơn giản: với giao dịch crypto đơn thuần (Spot Trading) nhà đầu tư cần có ví để lưu trữ các đồng crypto của họ trong việc chuyển và nhận từ sàn giao dịch. Còn với phái sinh, nhà đầu tử có thể nạp trực tiếp tiền pháp định hoặc crypto nhất định của mình để giao dịch. 

– Giao dịch 2 chiều, sinh lợi nhuận trên 2 chiều thị trường

Nhược điểm: rủi ro cao

Dù lợi nhuận của phái sinh cao hơn so với giao dịch thông thường thông qua đòn bẩy nhưng rủi ro đi kèm khiến nhà đầu tư có thể mất hết tiền. Nếu tâm lý không chắc như quá sợ hãi hay hưng phấn, đặc biệt nếu nhà đầu tư còn non trẻ thì dễ cháy tài khoản. 

Các lưu ý khi giao dịch phái sinh

Đòn bẩy – Leverage

Giao dịch phái sinh luôn đi kèm với đòn bẩy, sẽ giúp nhà đầu tư nâng cao lợi nhuận và cũng đi kèm rủi ro lớn. 

Đòn bẩy càng cao thì lợi nhuận càng cao, và rủi ro càng cao; ngược lại đòn bẩy thấp thì lợi nhuận và rủi ro cũng thấp hơn. 

Phí giao dịch – Trading Fee

Phí giao dịch là phí mà sàn thu từ người dùng, chính là Margin Fee hay phí ký quỹ. Trong giao dịch có đòn bẩy, nhà đầu tư được vay ký quỹ cho khoản volume giao dịch của mình và tất nhiên sẽ phải trả cho người vay là sàn giao dịch. 

Mỗi sàn có mức phí khác nhau, được tính trên khối lượng giao dịch của một lệnh. 

Phí giao dịch qua đêm – Overnight Fee

Đây là phí lãi suất mà sàn cho người dùng vay làm đòn bẩy, vay càng lâu thì tiền lãi trả phải nhiều. Overnight Fee chính là phí giao dịch qua đêm mà sàn thu thêm như một khoản lãi suất sàn thu khi nhà đầu tư giữ giao dịch đó qua đêm. 

Khối lượng giao dịch – Volume

Cũng như mọi sàn giao dịch khác, khối lượng giao dịch là số liệu mà nhà đầu tư không thể bỏ qua khi lựa chọn sàn. 

Trong giao dịch phái sinh thì Leverage sẽ đẩy khối lượng của một lệnh của nhà đầu tư lên rất cao, và một sàn không có đủ volume sẽ là rào cản đối với nhà đầu có vốn lớn. 

Hãy chọn sàn giao dịch phù hợp trước khi bắt đầu vào lệnh. 

Nên hay không giao dịch phái sinh crypto?

Giao dịch phái sinh trong thị trường truyền thống đã có từ lâu, được hợp thức hóa nhờ những tài sản như lãi suất, chứng khoán, lương thực, kim loại quỹ. Nhà đầu tư có thể nhờ đó mà hiểu được tầm ảnh hưởng và mức độ sử dụng rộng rãi của nó. 

Vậy những, cần nhấn mạnh đặc điểm chính của giao dịch phái sinh là đòn bẩy, đòn bẩy đi kèm lợi nhuận và tỷ lệ thuận với rủi ro. 

Tâm lý FOMO và tự tin thái quá trong khi kiếm được khoản lợi nhuận đầu tiên khi giao dịch dễ khiến bạn mạo hiểm hơn khi tăng lượng Margin và Leverage khiến cháy tài khoản. Tâm lý sợ hãi khi liên tục giao dịch lỗ khiến các nhà đầu tư vào lệnh hoặc chốt lãi sớm. 

Muốn trả lời cho việc nên hay không tham gia phái sinh crypto, bạn cần chú ý:

– Chỉ tham gia khi đã chuẩn bị đầy đủ và thành thạo kiến thức giao dịch, thao tác và tâm lý giao dịch 

– Không nên tham gia giao dịch khi nhà đầu tư chỉ mới bắt đầu làm quen với giao dịch Spot Trading và tâm lý không vững vàng. 

Kết luận

Trên đây là bài viết giới thiệu tổng quan về crypto phái sinh và những điều nhà đầu tư cần lưu ý. Mong rằng bài viết đã giúp các bạn có thêm những cái nhìn tổng quan về chủ đề này. 

Đừng quên đón đọc thêm các bài viết thú vị khác của Fiahub trên website của chúng tôi. Mọi thắc mắc về thị trường, vui lòng liên hệ đội ngũ Support 24/7 để được giải đáp nhanh nhất.