Nội dung bài viết
Polkadot 2.0 là gì?
Mạng Polkadot đã phát triển đáng kể trong vài năm qua nhờ các tính năng tiện dụng độc đáo của nó. Và bây giờ, một tầm nhìn mới cho tương lai của mạng mà chúng ta có thể gọi là Polkadot 2.0 đã được đặt ra.
Được công bố lần đầu vào tháng 6 năm 2023 bởi người sáng lập Polkadot Gavin Wood, mạng mới sẽ thay đổi cách Polkadot phân bổ tài nguyên của mình. Phát biểu trong sự kiện Polkadot Decoded 2023 được tổ chức tại Copenhagen, Wood đã dành thời gian để đi sâu vào các khái niệm tư tưởng của hệ thống mới.
Wood cho biết Polkadot 2.0 sẽ sử dụng một hệ thống mới để phân bổ không gian khối. Hệ thống này sẽ linh hoạt hơn mô hình cho thuê hiện tại, cho phép các nhà phát triển mua không gian khối khi cần, với số lượng lớn hoặc theo yêu cầu. Theo nhà phát triển mạng tiền điện tử, điều này sẽ giúp các dự án mới tham gia vào hệ sinh thái Polkadot dễ dàng hơn. Ông giải thích rằng những thay đổi này cũng sẽ làm cho Polkadot trở nên hấp dẫn hơn đối với các doanh nghiệp Web2 áp dụng khung Web3.
Khái niệm cốt lõi thúc đẩy sự phát triển của Polkadot 2.0 tập trung vào việc giới thiệu lõi đàn hồi, phục vụ cho khả năng tính toán có khả năng thích ứng. Hiện tại, parachains hoạt động giống như lõi CPU cố định trong siêu máy tính Polkadot. Tuy nhiên, hệ thống sắp tới sẽ phân bổ các tài nguyên như bảo mật Chuỗi chuyển tiếp một cách linh hoạt, đáp ứng nhu cầu theo thời gian thực. Sự đổi mới này hứa hẹn sẽ nâng cao đáng kể hiệu quả trong toàn hệ sinh thái.
Một thay đổi đáng kể khác trong Polkadot 2.0 xoay quanh chiến lược phân bổ thời gian lõi. Coretime biểu thị thời gian cần thiết để xác thực và đồng thuận trên Relay Chain Polkadot. Trong phiên bản mới, coretime sẽ có thể mua được dưới dạng block time. Điều này sẽ đạt được bằng cách sử dụng đấu giá và mô hình trả tiền theo mức sử dụng với mức giá cố định.
Bảng bên dưới nêu bật quá trình chuyển đổi từ cho thuê vị trí cố định trong Polkadot 1.0 sang tài sản thời gian lõi năng động hơn và có thể giao dịch hơn trong Polkadot 2.0, cho phép phân bổ thời gian lõi linh hoạt hơn và tùy chỉnh hơn.
| Phân bổ thời gian cốt lõi ở Polkadot 1.0 | Phân bổ thời gian cốt lõi ở Polkadot 2.0 | |
| Phương pháp phân bổ thời gian cốt lõi | Cơ chế cho thuê slot | Tài sản có thể giao dịch và tích luỹ |
| Khoảng thời gian | Nhiệm kỳ cố định (6 – 24 tháng) | Xuyên suốt và có thể điều chỉnh được (block time) |
| Tiếp cận parachains | Được cấp cho các slot cụ thể | Có thể mua bán được như block time |
| Phương thức mua | Cho thuê slot thông qua đấu giá | Thu mua số lượng lớn và ngay lập tức |
| Sự phát triển của phương pháp mua bán | Coretime cố định và không thể chuyển đổi | Coretime như hàng hoá có thể giao dịch được |
| Tính linh hoạt | Giới hạn tính linh hoạt trong phân bổ slot | Tăng cường tính linh hoạt với việc sử dụng có thể tùy chỉnh |
Theo Wood, việc thiết kế hệ thống mới sẽ dựa trên nhu cầu cấp thiết của các nhà phát triển để tránh các vấn đề về thiết kế trong tương lai. Ông cũng lưu ý rằng hệ thống mới có thể tăng tính thanh khoản của token Polkadot (DOT) bằng cách giảm thời gian khóa token.
Việc giới thiệu mô hình mới sẽ là một cột mốc quan trọng đối với Polkadot, đánh dấu sự thay đổi so với mô hình parachains hiện tại, nơi không gian khối được phân bổ chủ yếu thông qua quy trình đấu giá và thời gian thuê cố định. Hệ thống mới dự kiến sẽ giúp Polkadot dễ tiếp cận hơn và có giá cả phải chăng hơn cho các nhà phát triển, thúc đẩy sự đổi mới trong hệ sinh thái Web3.
Các thành phần chính của mạng Polkadot
Mạng Polkadot bao gồm ba thành phần cơ bản tạo thành cấu trúc phức tạp của nó, bao gồm Relay Chain, parachains và bridges.
Relay Chain nằm ở cốt lõi của hệ sinh thái Polkadot, hoạt động như blockchain chính của mạng. Nó giúp bảo vệ tính toàn vẹn của mạng tổng thể và tạo điều kiện liên lạc giữa các parachain.
Parachains hoạt động như các blockchain song song đại diện cho các dự án Layer 1 khác nhau đang được xây dựng trong hệ sinh thái Polkadot. Chúng đóng vai trò là máy chủ cho các ứng dụng phi tập trung và các dự án dựa trên blockchain khác nhau. Tính linh hoạt của parachain nằm ở khả năng thích ứng của chúng để đáp ứng các yêu cầu cụ thể của các dự án được tổ chức.
Ví dụ: một parachain được chỉ định cho một sàn giao dịch phi tập trung có thể được cấu hình để quản lý khối lượng giao dịch lớn một cách hiệu quả. Các parachain như Astar Network cũng kết hợp các tính năng như khả năng tương thích với Máy ảo Ethereum (EVM), hợp đồng thông minh WebAssembly (WASM) và nhắn tin đồng thuận chéo (XCM) để tạo điều kiện liên lạc liền mạch giữa các ứng dụng phi tập trung (DApps).
Mặt khác, các bridges đóng vai trò là cầu nối quan trọng kết nối mạng Polkadot với các mạng blockchain khác. Mục tiêu bao trùm của bridges là nâng cao khả năng tương tác của các mạng blockchain khác nhau để chúng có thể giao tiếp và tương tác hiệu quả.
Để minh họa rõ hơn cách chúng hoạt động, hãy xem xét kịch bản trong đó nhà phát triển tìm cách xây dựng một ứng dụng khai thác dữ liệu từ hai blockchain không tương thích. Nỗ lực như vậy sẽ không thể thực hiện được nếu không có hệ thống bridges, do sự không tương thích vốn có giữa chúng. Trong trường hợp như vậy, Polkadot đóng vai trò là người hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên lạc và chia sẻ dữ liệu giữa hai blockchain khác nhau.
Trường hợp sử dụng trong thế giới thực sẽ liên quan đến việc người dùng muốn chuyển tài sản qua các blockchain khác nhau. Nếu không có giải pháp như định dạng nhắn tin XCM, cho phép các blockchain tương tác, hoạt động như vậy sẽ cần phải phụ thuộc vào một sàn giao dịch tập trung. Các mạng như Polkadot cho phép người dùng di chuyển tài sản trực tiếp giữa các blockchain, loại bỏ sự cần thiết của bên trung gian thứ ba.
Một đặc tính độc đáo khác của mạng Polkadot là nó hoạt động như một blockchain Layer 0. Blockchain Layer 0 đóng vai trò là khung nền tảng để xây dựng các blockchain tiếp theo.
Là một blockchain Layer 0, nó cung cấp cơ sở hạ tầng cho phép các lập trình viên tạo ra các blockchain của riêng họ đồng thời đảm bảo khả năng tương tác giữa các chuỗi. Do đó, các blockchain được phát triển trên nền tảng Polkadot có thể liên lạc và tương tác với nhau một cách liền mạch, bất kể các biến thể công nghệ.
Đây là một lợi thế đáng kể so với các blockchain thông thường, thường tồn tại trong các silo biệt lập, không có khả năng giao tiếp lẫn nhau. Nó làm cho mạng Polkadot trở nên lý tưởng để tạo các ứng dụng phi tập trung sử dụng dữ liệu từ nhiều blockchain.
Vì Polkadot đã được thiết lập làm Layer nền tảng nên nó giúp giảm bớt nhiều vấn đề mà các lập trình viên gặp phải khi làm việc với các chuỗi Layer 1 cứng nhắc bằng cách cung cấp cơ sở hạ tầng cơ sở có khả năng thích ứng cao hơn. Việc quản trị mạng Polkadot được thực hiện trực tiếp bởi chủ sở hữu token DOT, theo đó chủ sở hữu token tích cực tham gia vào quá trình bỏ phiếu để bỏ phiếu cho tất cả các đề xuất nhằm thực hiện thay đổi đối với mạng. Cách tiếp cận dân chủ, được đưa ra vào đầu năm nay và được gọi là OpenGov, trao cho mọi chủ sở hữu token một tiếng nói trong việc định hình sự phát triển của nền tảng.
Khi nói đến xác thực giao dịch, Polkadot sử dụng cơ chế bằng chứng cổ phần (NPoS) được chỉ định để chọn bộ trình xác thực của nó, tập trung vào việc tăng cường bảo mật chuỗi. Các nút xác thực chịu trách nhiệm sản xuất khối, xác thực khối parachain và đảm bảo tính hữu hạn, trong khi những người đề cử có thể hỗ trợ những người xác thực cụ thể bằng cổ phần của họ, hỗ trợ các ứng cử viên đáng tin cậy bằng token của họ.
Giới thiệu về token gốc của DOT Polkadot
DOT, native token của Polkadot, thực hiện ba vai trò không thể thiếu trong hệ sinh thái, mỗi vai trò đều góp phần vào chức năng và sự phát triển của mạng.
Vai trò đầu tiên của token DOT là quản trị. Chủ sở hữu DOT có thể tham gia vào các đề xuất quản trị mạng, bao gồm các quyết định quan trọng như nâng cấp mạng và điều chỉnh phí. Chức năng có sự tham gia này là nền tảng cho khả năng tồn tại lâu dài của Polkadot. Bằng cách cho phép chủ sở hữu DOT tác động đến hoạt động của mạng, Polkadot thúc đẩy cơ cấu quản trị minh bạch và dân chủ, đảm bảo sự công bằng.
Token DOT cũng có mục đích hoạt động quan trọng bằng cách tăng cường bảo mật mạng và xử lý giao dịch thông qua quy trình staking. Người đề cử sử dụng một số cổ phần DOT của họ để chọn người xác nhận, những người chịu trách nhiệm xác thực các giao dịch và thêm các khối vào blockchain. Sự tham gia của họ vào quá trình này sẽ được khen thưởng bằng các token DOT bổ sung, khuyến khích sự đóng góp của họ vào hoạt động của mạng.
Khía cạnh vận hành này rất cần thiết cho hoạt động hàng ngày của Polkadot, vì việc sử dụng DOT đảm bảo nền tảng an toàn và hiệu quả cho các nhà phát triển xây dựng ứng dụng của họ.
Cuối cùng, token DOT được sử dụng trong các slot auctions. Mô hình đấu giá không gian khối Polkadot hiện tại cho phép các dự án có được parachain bằng cách liên kết các token DOT. Quá trình này khá đơn giản: dự án cam kết số lượng token DOT cao nhất trong một cuộc đấu giá sẽ nhận được vị trí parachain. Các dự án có thể đấu thầu một vị trí bằng cách sử dụng cổ phần DOT của riêng họ hoặc thông qua khoản vay cộng đồng. Khoản vay cộng đồng cho phép các dự án huy động DOT từ cộng đồng và những người ủng hộ của họ để đấu thầu một vị trí parachain.
Token DOT được gửi làm tài sản thế chấp trong cuộc đấu giá sẽ được ràng buộc một cách hiệu quả trong toàn bộ thời gian thuê. Do đó, dự án không thể sử dụng các token DOT này cho bất kỳ mục đích nào khác trong khung thời gian này.
Sau khi kết thúc cuộc đấu giá, dự án chiến thắng có thể liên kết parachain của nó với Relay Chain Polkadot. Sau đó, parachain bắt đầu hoạt động và được hưởng lợi từ các thuộc tính về khả năng mở rộng và bảo mật mạng Polkadot. Thời hạn của vị trí được giới hạn trong hai năm.
Tương lai của DOT và Polkadot
Tiện ích nâng cao của mạng Polkadot dự kiến sẽ tăng giá trị của token DOT nếu Polkadot 2.0 được đón nhận nồng nhiệt và đạt được sức hút.
Đó là bởi vì các dự án sẽ cần token DOT để có được coretime. Ngoài ra, DOT – native token của mạng Polkadot và token chính để thanh toán phí mạng – có thể được hưởng lợi từ nhu cầu gia tăng, sau đó sẽ tăng giá trị của nó.
Để mang lại lợi ích cho chủ sở hữu và tăng giá trị DOT, các thực thể có thời gian hoạt động dư thừa có thể bán nó. Do đó, giá trị thị trường thứ cấp của DOT có thể tăng lên. Ngoài ra, các dịch vụ tài chính phi tập trung trên Polkadot mang lại tiềm năng kiếm tiền cho những người nắm giữ DOT, điều này làm tăng khả năng sử dụng, giá trị và tính thanh khoản của token.
Hơn nữa, doanh thu từ việc bán hàng theo giờ lõi sẽ được chuyển vào Polkadot Treasury. Chủ sở hữu token DOT quyết định cách phân phối quỹ Treasury thông qua OpenGov. Chi tiêu của kho bạc rất linh hoạt và các token không được chỉ định cho các dự án đấu thầu quỹ sẽ bị đốt theo định kỳ.
Cơ chế đốt tạo ra áp lực giảm phát đối với DOT, vốn là một token lạm phát. Điều này cân bằng nguồn cung lưu thông tổng thể của token, đây có thể là điều cần tính đến khi xem xét giá trị tương lai của DOT.
Tuy nhiên, các khía cạnh có thể quan trọng hơn cần xem xét về mặt này là động lực thị trường, việc áp dụng và phát triển tổng thể trong mạng Polkadot, chẳng hạn như sự xuất hiện của Polkadot 2.0.
Vậy là chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu và dự đoán về tương lai của Polkadot 2.0 cũng như token DOT của hệ sinh thái này. Lưu ý, bài viết chỉ nhằm chia sẻ quan điểm của tác giá, không hướng tới việc cổ vũ mua bán. Fiahub không chịu trách nhiệm với các quyết định đầu tư của bạn. Đừng quên, mọi thắc mắc về thị trường tiền kỹ thuật số, vui lòng liên hệ đội ngũ Support của chúng tôi 24/7.
Freelancer Marketing và Content Creator với gần 10 năm kinh nghiệm; trong đó có khoảng hơn 3 năm làm việc trong mảng Blockchain với vai trò Dịch Thuật và Copywriter.
Với kiến thức sâu rộng cùng khả năng diễn giải để những thuật ngữ công nghệ khó hiểu trở nên gần gũi hơn với người đọc. Lê Hoàng đảm nhiệm những bài viết trong chuyên mục "Từ Điển Crypto" và "Hướng Dẫn Người Mới" tại Fiahub Blog
