Lido Finance (LDO) là một nền tảng phi tập trung, thân thiện với người dùng được vận hành bởi Lido DAO. Nó được ra mắt vào tháng 12/2020 với mục đích cung cấp tính thanh khoản cho các tài sản đặt cọc trên Ethereum và sau này mở rộng ra các mạng blockchain khác.
Nội dung bài viết
Tổng quan về Lido Finance
Lido Finance là gì?
Lido Finance là một giải pháp đặt cược phi tập trung (decentralized staking), thân thiện với người dùng giúp giảm thiểu các rào cản gia nhập đối với việc đặt cược (staking). Thời gian đầu nó cho phép người dùng có thể đặt cược ngay cả một phần nhỏ ETH trên Ethereum 2.0 và kiếm thu nhập thụ động thay vì phải sở hữu tối thiểu 32 ETH như trước đây. Sau này, Lido mở rộng ra hỗ trợ staking trên nhiều nền tảng blockchain khác nhau, nhưng trong đó mạng Ethereum (ETH) vẫn giữ vai trò chính yếu.
Một điều quan trọng hơn cả đó là việc người dùng sẽ không phải lo lắng về việc hiểu các kỹ thuật hoặc giữ cho hệ thống staking hoạt động 24/7. Thay vào đó, việc của người dùng là gửi số lượng ETH họ có cho Lido Finance và nền tảng này sẽ giúp thực hiện tất cả mọi việc còn lại. Định kỳ người dùng sẽ được chia sẻ một phần lợi nhuận dựa trên số lượng ETH mà họ gửi vào hệ thống.
Lido Finance hoạt động như thế nào?
Để làm cho mọi thứ tốt hơn, Lido cung cấp Liquid Staking để giải quyết vấn đề thanh khoản trong việc đặt cược truyền thống. Hiểu một cách đơn giản ở đây là Lido Finance sẽ cung cấp cho người dùng một mã thông báo theo chuẩn ERC-20 được neo theo tỷ lệ 1:1 với số ETH người dùng đã đem đi staking gọi là stETH. Và cũng giống như ETH, lượng token ERC-20 này có thể thực hiện giao dịch và chuyển qua các giao thức tài chính phi tập trung khác, qua đó làm gia tăng tính thanh khoản cho cùng một khoản tiền của người dùng.
Nền tảng này có lượng token stake riêng của mình trong Ethereum, bao gồm ETH được gộp lại với nhau từ số tiền đầu tư từ các trình xác thực này, tạo ra phần thưởng. Đây là cách Lido có thể cho phép người dùng đầu tư rất ít, trong khi vẫn đầu tư vào một blockchain yêu cầu số tiền đặt cược cao như vậy. Những phần thưởng này sau đó sẽ được chia cho các nhà đầu tư, dựa trên số ETH mà họ đặt vào Lido. Lido thu một khoản phí dưới dạng 10% phần thưởng của mỗi nhà đầu tư, trong đó 50% dành cho việc xây dựng bảo hiểm và bảo mật cho người dùng cũng như cải thiện nền tảng.
So sánh giữa Lido Finance và các nền tảng giao dịch tập trung khác
Có nhiều nền tảng cung cấp các dịch vụ tương tự như Lido Finance, bao gồm cả những nền tảng tập trung như Coinbase, Binance… Các nền tảng này cũng cho phép các nhà đầu tư đặt cược thông qua chúng một cách rất đơn giản và với rất ít ETH. Tuy nhiên, ví của nhà đầu tư cũng được gắn với nền tảng. Điều này có thể phần nào sẽ đem lại sự tiện lợi cho người dùng vì không cần phải tích hợp ví bên ngoài. Đổi lại, nó cho thấy sự tập trung hơn so với bình thường.
Việc nên quyết định sử dụng nền tảng tập trung hay phi tập trung phụ thuộc vào ưu tiên cũng như mức độ chịu đựng rủi ro của từng nhà đầu tư hiện nay. Cụ thể:
- Kiểm soát tối đa tài sản của chính một người: Nền tảng phi tập trung cung cấp cho người dùng nhiều quyền kiểm soát hơn so với nền tảng tập trung. Đơn giản vì người dùng sẽ không bao giờ từ bỏ quyền kiểm soát ví của họ.
- Bảo mật: Nền tảng phi tập trung về cơ bản cung cấp bảo mật cao hơn, vì các giao dịch được lưu trữ trên blockchain, trái ngược với trên sổ sách của công ty. Ngoài ra, Lido Finance còn cung cấp các ví cứng lạnh để lưu trữ khóa ngoại tuyến và do đó khiến cho việc bảo mật được nâng cao hơn phần nào.
- Góp phần vào việc tập trung/phân quyền của ngân hàng, giao dịch và công nghệ blockchain: Đây là một sự khác biệt rõ ràng và nếu một tương lai phi tập trung quan trọng đối với nhà đầu tư thì họ nên chọn tùy chọn phi tập trung.
- Tính đơn giản: Nền tảng tập trung có lợi thế về tính đơn giản vì ví của nhà đầu tư đã được tích hợp sẵn. Mặc dù việc kết nối ví với các nền tảng như Lido Finance đã được tối ưu hơn nhiều nhưng thường thì nó vẫn có phần phức tạp hơn đối với các nền tảng tập trung.
Một số rủi ro có thể xảy ra khi staking trên Lido Finance
Có thể nói, Lido Finance mang đến một giải pháp staking hiệu quả, tối ưu hóa việc sử dụng vốn của người dùng. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là mọi thứ với Lido đều thực sự an toàn. Sẽ luôn có những rủi ro tiềm ẩn như:
- Một là như trường hợp của bất kỳ giao thức nào trên chuỗi khối Ethereum, Lido phải đối mặt với các lỗ hổng hợp đồng thông minh tiềm ẩn (ví dụ lỗi và hack). Để giảm thiểu rủi ro này, các hợp đồng thông minh của Lido phải trải qua một, thậm chí là nhiều cuộc kiểm tra bảo mật thường xuyên để tìm kiếm, phát hiện, đánh giá và xử lý các vấn đề gây mất an toàn.
- Hai là bản chất việc người dùng sử dụng Lido Finance là việc họ staking ETH của mình vào Ethereum 2.0. Trong quá khứ, không ít lần việc này đã bị lùi lại để cần thêm thời gian cho việc chuyển đổi. Điều đó có nghĩa là Ethereum 2.0 lùi lại càng lâu thì lượng ETH đem đi staking sẽ càng dài và ngược lại. Trong thời gian đó, người dùng sẽ không thể rút lượng ETH đã stake trước đó của mình.
- Ba là người dùng có thể phải chịu rủi ro từ chính những validator mà họ gửi gắm ETH trên Lido Finance. Nếu trình xác thực tài sản đó bị ngoại tuyến trong một thời gian dài thì cuối cùng người dùng có thể mất những khoản tiền này. Lido Finance đã đặt cược vào một số trình xác thực có uy tín và cũng cung cấp bảo hiểm lên đến 5% cho vấn đề này.
Lido DAO Token (LDO) là gì?
Thông tin chung về LDO
Mã thông báo Lido DAO (LDO) là mã thông báo tiện ích gốc cho nền tảng đặt cược Lido Finance. Được tạo vào tháng 12/2020 cùng với nền tảng Lido, nó có nguồn cung tối đa là 1 tỷ mã thông báo. Trong đó, tại thời điểm Fiahub đang viết bài này, đã có khoảng 605 triệu LDO đang được lưu hành trên thị trường.
Token LDO được dùng để làm gì?
LDO có thể được sử dụng cho các trường hợp sau:
- Cấp quyền quản trị.
- Quản lý các thông số và phân phối phí.
- Quản lý việc bổ sung và loại bỏ các toán tử nút Lido.
Sàn giao dịch, ví lưu trữ LDO
- Sàn giao dịch: Hiện tại, người dùng có thể mua và sở hữu Lido DAO token thông qua các sàn CEX như Binance, Crypto.com hay Gate.io… Ngoài ra, chúng ta cũng có thể tìm kiếm trên một số sàn DEX như SushiSwap, Uniswap v2 hay Balancer…
- Ví lưu trữ: Lido DAO token là một token theo chuẩn ERC-20 do đó chúng ta có thể lưu trữ LDO trên các ví hỗ trợ chuẩn này như MetaMask, MyEtherWallet…
Tình hình hoạt động hiện tại của Lido Finance
Sau sự sụt giảm nhất quán kéo dài 6 tháng về tổng giá trị bị khóa (TVL) trong hệ sinh thái DeFi, tháng 7 đánh dấu sự khởi đầu của những điều mới khi TVL trên nhiều giao thức bắt đầu phục hồi. Theo ghi nhận của Fiahub, theo DefiLlama, TVL hiện tại của toàn thị trường rơi về mức 59.03 tỷ USD.
Sau khi giảm 74% từ ngày 04/5 đến ngày 30/6, TVL của Lido Finance đã bắt đầu phục hồi, mặc dù chậm. Vào thời điểm Fiahub viết bài này, TVL trên nền tảng này đứng ở mức 7.03 tỷ USD (chiếm 11.9% thị phần trong toàn bộ thị trường DeFi), tăng hơn 35% kể từ ngày 30/6. Nó xếp sau MakerDao với TVL khoảng 7.91 tỷ USD.
Tính đến thời điểm viết bài này, Lido Finance đã đã hỗ trợ người dùng staking trên 5 mạng lưới khác nhau bao gồm Ethereum (stETH); Solana (stSOL); Polygon (stMATIC); Polkadot (stDOT) và Kusama (stKSM). Trong đó, tổng lượng tài sản staking trên mạng Ethereum vẫn ghi nhận sự vượt trội hơn cả với khoảng gần 7 tỷ USD.
Tổng số ETH đã đặt cọc trên Lido là 4,299,680 ETH. Với khoảng 13,486,159 ETH đã staking trên Ethereum 2.0 (theo Becon chain), lượng ETH stake trên Lido chiếm khoảng 31.8%. Mặc dù vậy nhưng thị phần của Lido về tổng số ETH đặt cược đã giảm đáng kể kể từ ngày 29/5. Ngoài ra, APR cung cấp cho những người tham gia staking tại Lido đã giảm đều đặn kể từ đầu năm. Vào tháng 1, con số này đứng ở mức 4.93%. Giảm 17% trong khoảng tám tháng, con số này được chốt ở mức 3.9% vào thời điểm Fiahub viết bài này.
Về mặt doanh thu, dữ liệu từ Token Terminal cho thấy trong 180 ngày qua, doanh thu DoD do Lido thực hiện đã tăng hơn 15.4%. Tính đến ngày 06/9/2022, doanh thu hàng ngày mà nền tảng kiếm được tổng cộng là khoảng 792,000 USD.
Lời kết
Nhờ có các giải pháp như Lido Finance đã khiến rào cản gia nhập cho việc staking ETH thấp hơn nhiều, đồng thời duy trì sự phân quyền và hỗ trợ kiểm soát tài sản của chính người dùng. Mô hình liquid staking có thể được coi là hình thức thuần túy nhất của DeFi, vì vậy chúng ta có thể thấy nó phát triển song song với DeFi nói chung.
Bằng cách cho phép thực hiện liquid staking một cách đơn giản và trên nền tảng phi tập trung, Lido đã sẵn sàng để phát triển theo cấp số nhân với DeFi. Ngoài ra, Lido đang đảm bảo một thị trường đang phát triển bằng cách tích hợp với các đối tác tiền điện tử nổi tiếng như Curve, Ledger, Balancer và SushiSwap… Với thị trường đang phát triển và cơ sở người dùng an toàn thông qua các đối tác của mình, Lido chắc chắn là một trong những lựa chọn đáng để theo dõi.
Tuy nhiên, ở một góc nhìn khác, bản thân Lido Finance có thể sẽ đem đến những mối nguy tiềm ẩn cho các mạng lưới, đặc biệt là Ethereum. Việc hội tụ quá nhiều ETH vào một nơi vô tình lại khiến mạng lưới trở nên tập trung hơn. Một vài ý kiến cho rằng Lido không nên có nhiều hơn 25% tổng số tiền đặt cược.
Nếu con số này quá lớn, bản thân Lido xác định ai có thể là một nhà điều hành node. Cuối cùng, Lido có thể dẫn đến một cuộc tấn công tập trung vào mạng. Điều này là do sự chia sẻ sức mạnh đặt cược nên quá tập trung. Một rủi ro là chúng có thể làm gián đoạn quá trình ghi các khối mới.
Linh Bùi là một nhà sáng tạo nội dung, chuyên gia nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính nói chung và tiền điện tử nói riêng. Với mong muốn chia sẻ các tuyến bài viết chuyên về kiến thức, cập nhật tin tức về thị trường tài chính tại Việt Nam và trên toàn cầu, Linh Bùi đã và đang tham gia với vai trò biên tập viên/người sáng tạo nội dung tại một số nền tảng, sàn giao dịch như Fiahub, BeInCrypto, Mitrade, Finixio, Dr.Localize… Trong mỗi bài viết của mình, Linh Bùi đều mong muốn đơn giản hóa các khái niệm tài chính liên quan, giảm thiểu rào cản gia nhập cho độc giả, đặc biệt là những người mới tham gia.
