Jito là một trong những giao thức đặt cược thanh khoản lớn nhất của Solana và hoạt động theo mô hình stake pool. Jito là một trong những người tiên phong đầu tiên trong việc đưa tính năng liquid staking nâng cao Maximal Extractable Value (MEV) cho Solana, cho phép người dùng kiếm được cả phần thưởng đặt cược (staking reward) và lợi nhuận MEV trên số lượng SOL đã đặt cược của họ. Mục tiêu cuối cùng của Jito là tạo ra một hệ thống đôi bên cùng có lợi, nơi mọi người đều có thể thu được lợi ích từ sự kém hiệu quả của hệ sinh thái Solana.
Nội dung bài viết
Tổng quan về giao thức Jito
Jito (JTO) là gì?
Jito (viết tắt của “Joint Token”) là một nền tảng đặt cược thanh khoản trên Solana blockchain (SOL). Nó nhằm mục đích cung cấp phần thưởng MEV cho chủ sở hữu. Với Jito, người dùng có thể đặt cược (stake) SOL token của họ thông qua Jito Stake Pool (nhóm đặt cược), nhận về token JitoSOL. Hiểu đơn giản thì nó là một tài sản độc đáo không chỉ cung cấp tính thanh khoản mà còn kết hợp phần thưởng đặt cược và phần thưởng MEV.
Theo thống kê của Solana trên DefiLlama, Jito đứng thứ hai khi nói đến Dapp hàng đầu về tổng giá trị bị khóa (TVL). Tính đến ngày 11/01/2024, Jito có TVL hiện là 13.15 triệu SOL, 82 trình xác thực và 126,010 người đặt cược duy nhất trong pool. Điều này làm cho nó trở thành nền tảng đặt cược thanh khoản phổ biến nhất trên mạng Solana và là nền tảng đặt cược thanh khoản phổ biến thứ 6 nói chung. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên khi APY đặt cược hào phóng khoảng 7.05% và tỷ lệ chuyển đổi từ 1 JitoSOL thành khoảng 1.08 SOL.
Jito (JTO) hoạt động như thế nào
Cách tiếp cận đặt cược của Jito rất khác và cũng chính điều này đã tạo ra sự khác biệt cho nó. Jito sử dụng nhóm đặt cược như một cơ chế để phân cấp mạng và nâng cao hiệu suất tổng thể. Các stake pool, bao gồm một hoặc nhiều nút xác thực, cung cấp một kênh tiết kiệm vốn để người dùng ủy quyền các token SOL của họ. Thông qua việc tham gia stake pool, người dùng sẽ nhận được token JitoSOL.
Về JitoSOL, đây là mã thông báo mang đến cho chủ sở hữu cơ hội gia tăng tài sản của họ thông qua đặt cược và phần thưởng MEV. JitoSOL được thiết kế để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn thông qua việc tích hợp với nền tảng DeFi. Bằng cách nắm giữ JitoSOL, người dùng có thể tạo thu nhập từ validator (trình xác thực) và đồng thời tích lũy tiền lãi thông qua các giao thức cho vay hoặc canh tác năng suất. Mục tiêu chính của Jito là tối đa hóa lợi nhuận cho người nắm giữ JitoSOL và nâng cao hiệu suất của mạng Solana.
Chú ý: Khái niệm về MEV có thể khá xa lạ với nhiều độc giả của Fiahub. Về cơ bản thì nó có nguồn gốc sâu xa trong thế giới blockchain, đại diện cho các cơ hội lợi nhuận có được từ việc thực hiện một lệnh giao dịch cụ thể.
Để đảm bảo tính bảo mật của giao thức, JitoSOL không chỉ được audit đầy đủ mà còn hoạt động trên cơ sở không giám sát. Điều này có nghĩa là ngay cả khi giao thức Jito biến mất, chủ sở hữu vẫn giữ toàn quyền kiểm soát đối với SOL đã gửi và phần thưởng tích lũy của họ. Jito quản lý các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến việc lựa chọn validator và phí thông qua hoạt động đa chữ ký để mọi thay đổi đều cần có sự đồng ý của đa số nhóm sáng lập.
Hơn nữa, mạng Solana cũng được hưởng lợi từ các stake pool vì chúng góp phần phân cấp mạng lưới. Stake pool phân phối lượng tiền stake giữa nhiều nút xác thực, trong khi mỗi pool sẽ sở hữu một bộ yêu cầu xác thực và chiến thuật ủy quyền riêng. Một số pool thậm chí còn yêu cầu các trình xác thực phải trải rộng trên các vị trí địa lý khác nhau và đáp ứng các tiêu chuẩn hiệu suất cụ thể để được đưa vào bộ trình xác thực.
Đó là cách Jito tập trung mạnh mẽ vào việc hỗ trợ các nhà khai thác mạng chất lượng cao và đảm bảo sự cân bằng giữa lợi nhuận cao cho chủ sở hữu JitoSOL và các mục tiêu phân quyền của Solana.
Tổng quan về tiền điện tử JTO
Tiền điện tử JTO là gì và nó có thể được sử dụng để làm gì?
JTO là token quản trị cho phép các thành viên cộng đồng tham gia Jito DAO và bỏ phiếu cho tất cả các quyết định quan trọng trong tương lai định hình tương lai của Jito. Điều này có thể bao gồm từ nâng cấp giao thức đến cấu trúc phí. Ngoài tiện ích quản trị chung, đây là một số dạng tiện ích khác của tiền điện tử JTO:
- Nhận lợi ích từ MEV: Những người nắm giữ tiền điện tử JTO nhận được một phần lợi ích từ MEV và được hưởng thêm lợi nhuận do Jito Block Engine thu được.
- Quyền truy cập vào cộng đồng: JTO là hộ chiếu để bạn tham gia các sự kiện cộng đồng Jito độc quyền, airdrop và quyền truy cập sớm vào các tính năng mới thú vị.
- Nhóm đặt cược tiềm năng trong tương lai: Mặc dù chưa được công bố chính thức, nhưng việc nắm giữ JTO có thể mở khóa quyền truy cập vào các stake pool đặc biệt chỉ dành cho JTO với phần thưởng có thể cao hơn.
- Hệ số đặt cược tiềm năng trong tương lai: Nhóm đang xem xét kết hợp tiện ích JTO trong tương lai để việc nắm giữ token JTO sẽ tăng phần thưởng đặt cược JitoSOL của bạn. Tuy nhiên, điều này vẫn đang được phát triển và chi tiết chưa được hoàn thiện.
JTO tokenomics
Với tổng nguồn cung 1 tỷ, JTO sẽ được phân bổ như sau:
- Tăng trưởng cộng đồng: 24.3% – được quản lý bởi quản trị DAO trên nền tảng Realms.
- Phát triển hệ sinh thái: 25% – được sử dụng để tài trợ cho cộng đồng và những người đóng góp hỗ trợ sự phát triển của dự án.
- Những người đóng góp cốt lõi: 24.5% – được phân bổ cho nhóm Jito, bao gồm các nhân viên, đối tác của Jito Foundation và những người đóng góp dự án nội bộ khác.
- Nhà đầu tư: 16.2% – được phân phối trong ba năm với cliff một năm.
- Airdrop: 10% – 90% trong số đó sẽ có thể nhận và sử dụng được ngay vào ngày phân phối, trong khi 10% còn lại sẽ mở khóa trong vòng một năm.
Chương trình airdrop JTO coin
Tiền điện tử JTO đã thu hút được sự chú ý đáng kể trong cộng đồng khi niêm yết trên sàn giao dịch Binance và nhiều sàn giao dịch lớn khác. Chương trình airdrop chiếm 10% tổng nguồn cung JTO, mang lại sự phấn khích cho những người đam mê tiền điện tử. Thông qua airdrop, dự án có thể thu hút các khoản đầu tư mới và tăng khả năng hiển thị của nền tảng.
Nền tảng đã airdrop cho người dùng bắt đầu ở mức 4,941 JTO và tăng dựa trên mức độ sử dụng của token đặt cược thanh khoản (Liquid Staking Token – LST) JitoSOL. Người dùng có thời hạn 18 tháng để nhận phần thưởng. Bất kỳ token nào chưa được phân bổ sẽ được đưa vào kho bạc do Jito DAO kiểm soát. Nguồn cung còn lại được phân bổ cho các nhà đầu tư, những người đóng góp cốt lõi và xây dựng hệ sinh thái Jito.
Giá, sàn giao dịch và ví lưu trữ
- Biến động giá JTO: Giá JTO đã có mức tăng trưởng đáng kể kể từ khi được niêm yết trên nhiều sàn giao dịch khác nhau vào ngày 07/12 và đợt airdrop đáng kể tiếp tục thu hút sự chú ý của người dùng mà chúng ta vừa trao đổi ở trên. Tại thời điểm Fiahub thực hiện bài viết này, giá JTO hiện đang giao dịch ở mức 1.94 USD, tăng 22.2% trong 24 giờ qua. Động thái tăng giá này một phần được hưởng lợi từ việc SEC phê duyệt Bitcoin Spot ETF vào ngày hôm nay. Theo dữ liệu Fiahub ghi nhận từ CoinGecko, khối lượng giao dịch trong 24 giờ của JTO đã vượt quá 175 triệu USD, với vốn hóa dự án là hơn 222 triệu USD. Mức giá hiện tại cũng đã ghi nhận mức giảm 40% chỉ trong vòng 30 ngày qua và gần 70% từ mức đỉnh được thiết lập vào ngày 07/12/2023.
- Sàn giao dịch: Người dùng có thể giao dịch tiền điện tử JTO trên các sàn giao dịch tập trung như Binance, Coinbase, Gate.io, Bybit, KuCoin…
- Ví lưu trữ: Người dùng có thể trực tiếp sử dụng ví nóng của các sàn CEX kể trên. Ngoài ra, người dùng cũng có thể cân nhắc đến một số nền tảng chuyên biệt như Phantom, MetaMask hoặc Trust Wallet…
Tương lai của Jito sẽ như thế nào? Liệu nó có phải là một khoản đầu tư tiềm năng?
Thay vì ngủ quên trên chiến thắng và cảm thấy thoải mái khi khách hàng Jito Labs được điều hành bởi hơn 31% người xác thực Solana, Jito cam kết đổi mới và cải tiến ngoài các dịch vụ hiện tại của mình. Đến nay, Jito Labs đang tích cực khám phá và thử nghiệm các sáng kiến như:
- Mở rộng tích hợp DeFi: Jito có kế hoạch tích hợp và kết nối với nhiều giao thức DeFi hơn, mang đến cho người dùng sự linh hoạt và tiềm năng kiếm tiền cao hơn.
- Tinh chỉnh các chiến lược tối ưu hóa MEV: Jito có kế hoạch sử dụng các nỗ lực nghiên cứu và phát triển liên tục để cải tiến hơn nữa các kỹ thuật thu thập MEV của Jito, tối đa hóa lợi nhuận cho người đặt cược.
- Thúc đẩy tăng trưởng cộng đồng: Jito Foundation đang có kế hoạch phát hành thêm token JTO và phân phối nhiều phần thưởng hơn để thúc đẩy sự tương tác giữa các thành viên cộng đồng Jito.
- Phát triển hệ sinh thái: Trong khi Jito chưa đưa ra lộ trình chính thức, nhóm đã gợi ý về kế hoạch tạo ra các sản phẩm tiềm năng khác có thể chạy trên Solana blockchain. Một ví dụ về điều này là thông báo về giao thức StakeNet, một công cụ quản lý nhóm cổ phần Solana phi tập trung cung cấp khả năng quản lý trình xác thực an toàn và minh bạch cũng như các hoạt động cổ phần tự trị.
Lời kết
Giải pháp đặt cọc thanh khoản của Jito đưa ra một phương thức thay thế hấp dẫn cho mô hình đặt cược truyền thống trên Solana blockchain. Mặc dù còn khá mới nhưng Jito đã tăng áp lực cạnh tranh lên các nền tảng dẫn đầu trong lĩnh vực đặt cược, đến mức Lido Finance đã ngừng cung cấp sản phẩm đặt cược trên Solana do chi phí phát triển cao và cạnh tranh gia tăng.
Bằng cách cung cấp tính thanh khoản, phần thưởng nâng cao thông qua việc thu thập MEV và tiếp cận các cơ hội DeFi, Jito sẽ khai thác toàn bộ tiềm năng tài sản đặt cọc của người dùng. Khi nền tảng này phát triển và tích hợp với hệ sinh thái DeFi đang phát triển nhanh chóng, Jito có tiềm năng và có thể đóng vai trò then chốt trong việc định hình tương lai của hoạt động đặt cược trên Solana và hơn thế nữa.
Linh Bùi là một nhà sáng tạo nội dung, chuyên gia nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính nói chung và tiền điện tử nói riêng. Với mong muốn chia sẻ các tuyến bài viết chuyên về kiến thức, cập nhật tin tức về thị trường tài chính tại Việt Nam và trên toàn cầu, Linh Bùi đã và đang tham gia với vai trò biên tập viên/người sáng tạo nội dung tại một số nền tảng, sàn giao dịch như Fiahub, BeInCrypto, Mitrade, Finixio, Dr.Localize… Trong mỗi bài viết của mình, Linh Bùi đều mong muốn đơn giản hóa các khái niệm tài chính liên quan, giảm thiểu rào cản gia nhập cho độc giả, đặc biệt là những người mới tham gia.