Người sáng lập sàn giao dịch tiền điện tử nổi tiếng BitConnect – Satish Kumbhani, mới đây đã bị buộc tội lừa đảo chiếm đoạt 2,4 tỷ đô la các nhà đầu tư khi tham gia nền tảng giao dịch này. Theo đó, ngoài hành vi lừa đảo, Kumbhani còn bị buộc tội âm mưu gian lận tài chính, thao túng giá và âm mưu rưa tiền đa quốc gia.
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) cho biết, lời buộc tội trên xuất phát từ những sai phạm trong quá trình vận hành BitConnect. Các cơ quan chỉ ra rằng thực chất đây BitConnect đang sử dụng mô hình đa cấp Ponzi thông qua “Chương trình vay tiền điện tử” (Lending Program):
“BitConnect hoạt động như một mô hình Ponzi bằng cách thanh toán cho các nhà đầu tư BitConnect trước đó bằng tiền của các nhà đầu tư sau này. Tổng cộng, Kumbhani và các đồng phạm đã thu được khoảng 2,4 tỷ USD từ các nhà đầu tư ”.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ tuyên bố trên thông cáo báo chí
Nội dung bài viết
Bitconnect của năm 2017 có gì đặc biệt?
Trở lại năm 2017 khi thị trường đang còn sôi động, đồng tiền mã hóa của BitConnect (BCC) đã ghi nhận mức giá giao dịch cao nhất mọi thời điểm là 463,31 đô la, với vốn hóa đạt kỷ lục là 3,4 tỷ đô la. Tuy vậy, như biêu đồ bên trên đã mô tả, chúng ta có thê nhìn thấy rất rõ hành động bán tháo (rug pull) của BCC đã trực tiếp gây thiệt hại vô cùng nặng nề đối với các nhà đầu tư.
Tại thời điểm đó, trong bối cạnh hầu hết các đồng tiền ảo đều không tuân theo bất kỳ một quy định hay luật pháp nào, thì việc quyết định đầu tư cho dù là những Bitcoin hay Ethereum đều đang có giá trị rất cao, thì đều tiềm ẩn những rủi ro khó lường.
Trường hợp này đã xảy ra với BitConnect – mô hình tài chính ứng dụng công nghệ hoạt động như một sàn cho vay tiền ảo sinh lãi được cung cấp bởi một công ty có tên Bitconnect LTD và sở hữu đồng tiền riêng, xếp thứ 25 trên bảng xếp hạng và có giá trị vốn hóa hơn 2 tỷ USD.
Vào ngày 4/1/2018, BitConnect bất ngờ nhận được lệnh ngừng khẩn cấp cùng với tuyên bố rằng BitConnect đang tham gia vào các thương vụ đầu tư gian lận và lừa đảo, được đưa ra bởi Uỷ Ban Chứng khoán Texas. Website của BitConnect sau đó liên tục báo bảo trì, nâng cấp hệ thống, trước khi đăng thông báo ngừng hoạt động cho vay tiền ảo vào ngày 17/1/2018, kết hợp cùng đà giảm “không phanh” của thị trường tiền ảo, đã khiến nhà đầu tư hoang mang cực độ.
Bitconnect là gì?
Bitconnect là một dự án tiền điện tử, nó hoạt động theo hình thức quỹ tài chính ủy thác, nghĩa là bạn cho người khác vay tiền và sẽ nhận về 1 khoản lãi hàng này, và tiền gốc sau một thời gian tùy theo số tiền mà bạn đầu tư
Không giống như Bitcoin, hay các dự án tiền ảo khác. Bitconnect không có công nghệ phát triển, bản chất của nó là những nhà đầu tư có thể kiếm lợi nhuận qua dự án này bằng hình thức lending Platform.
BitConnect hoạt động thế nào?
Dự án BitConnect hoạt động theo mô hình tương đối giống với đầu tư ủy thác của những quỹ tài chính trên thế giới.
Cụ thể dự án BitConnect sẽ thực hiện huy động vốn thông qua những gói đầu tư, và sẽ trả lãi hàng tháng với mức lãi suất cao tới là 30% – 40%/ tháng. Trong khi hiện nay mức lãi suất gửi tiết kiệm là 7%/năm.
BitConnect là dự án đầu tiên hoạt động theo mô hình lending – MLM trong lĩnh vực tiền ảo, và cũng rất may mắn là khi cơn sốt BitCoin và Blockchain bùng nổ vào thời điểm đó. Vì vậy, chỉ sau 1 năm Bitconnect đã vô cùng thành công, với số lượng lớn các nhà đầu tư tham gia.
Bên dưới đây là 1 số gói đầu tư mà dự án đưa ra. Các bạn có thể tham khảo con số không tưởng này.
MLM – Mutil-marketing Level (hay mô hình đa cấp) cũng được dự án Bitconnect vận hành để phát triển bộ máy hoạt động mục đích giới thiệu thêm các nhà đầu tư mới thu hút thêm dòng tiền và để giúp cho nó phát triển 1 cách nhanh chóng. Theo đó người giới thiệu sẽ được nhận được 1 khoản % hoa hồng dựa trên khoản giao dịch của người chơi được giới thiệu.
BitConnect rút tiền của các nhà đầu tư thế nào?
Sau khi đào sâu tìm hiểu và phát hiện ra các bằng chứng pháp lý trong hệ thống hoạt động của BitConnect, các nhà làm luật đã vẽ ra một bức tranh tổng thể cho thấy cách BitConnect rút tiền của các nhà đầu tư một cách khôn ngoan và ma mãnh thế nào. Sau khi ICO, giá trị đồng tiền mã hóa của Bitconnect (BCC) từ con số 0.12$ tăng lên hơn 400$ (gấp 3500 lần). Cũng chính vì lợi nhuận tăng cao ngất ngưởng như vậy đã khiến những nhà đầu tư bị mờ mắt và nổi lòng tham. Bitconnect còn được coi là thương vụ lừa đảo thế kỷ trong thế giới tiền điện tử Crypto.
- Đầu tiên, BitConnect hứa hẹn lợi nhuận cao từ các chương trình cho vay lấy lãi của họ, yêu cầu người dùng phải gửi Bitcoin cho công ty. Đồng Bitcoin sau đó được chuyển đổi thành một đơn vị khác, có tên gọi là BitConnect Coin (BCC), và được quản lý bởi BitConnect.
- Những người ủng hộ BitConnect lần lượt cho thấy lợi tức đầu tư cực “khủng” của họ nhờ cải tiến cấu trúc liên kết của nền tảng này, cho phép khách hàng kiếm được nhiều tiền hơn sau khi “mời gọi” những người khác đăng ký. Mô hình này được nhìn nhận là có nhiều điểm giống với hệ thống đa cấp.
- BitConnect cũng đồng thời lên sàn ICO cho một tiền ảo khác có tên là BitConnectX. Mặc dù không có bất kỳ báo cáo hay các quy tắc cơ bản nào đi sau BitConnectX, nhưng BitConnect khẳng định rằng đây là một “mã nguồn mở, một đồng tiền ảo được xây dựng dựa trên blockchain và mã hóa phân quyền, cho phép thanh toán ngay lập tức cho bất kỳ ai với mức phí giao dịch tối thiếu.”
Về cơ bản, bản chất mô hình Lending chính là MLM (đa cấp). Những nhà đầu tư sẽ dùng Bitcoin để mua BCC và Người đứng đầu của dự án sẽ trả lãi cho nhà đầu tư dựa trên sức tăng trưởng của Bitcoin.
Thật ra nếu như chỉ tham gia đầu tư vào BitConnect trong thời gian đầu thì đa phần các nhà đầu tư sẽ thu hồi vốn lại kịp thời với khoản lợi nhuận đem về có thể khá lớn. Tuy nhiên, do cám dỗ của lợi nhuận gần như chắc chắn, đa số nhà đầu tư đều mắc phải cám dỗ trước mức lãi suất khổng lồ đó để ngày càng lún sâu hơn, hoặc hiểu đơn gian hơn là người sau đi phục vụ người trước, và nếu như không còn người nào mới nữa thì sẽ không có nguồn thu trả cho người trước, dẫn tới sự sụp đổ của hệ thống. Dự án Bitconnect chính thức bị xóa xổ khỏi bản đồ thế giới tiền điện tử vào tháng 8 năm 2018.
Tại thời điểm đó, cũng nhờ sự gia tăng “phi mã” của Bitcoin trong năm 2017 nên các nhà đầu tư đã chú ý hơn vào thị trường tiền điện tử và dần phân nhánh để tìm kiếm cơ hội ở các đồng tiền kỹ thuật số khác. BitConnect với thị trường vốn hóa lên tới 2 tỷ USD cùng lượng người tham gia đông đảo đã ngay lập tức thu hút sự chú ý của họ.
Mặc dù không có số liệu thống kê cụ thể nhưng ở Việt Nam lượng người tham gia đầu tư vào các mô hình tương tự BitConnect là rất lớn. Bằng chứng là các group Facebook thảo luận về BitConnect có tới hàng chục nghìn thành viên tham gia, và sự kiện BitConnect lừa đảo có lẽ đã ghi nhớ rất sâu trong tâm trí những nhà đầu tư tham gia mô hình này vào thời điểm đó, một trong những sự kiện rất lớn đã khiến lòng tin về tiền kỹ thuật số của một số các nhà đầu tư Việt Nam nhanh chóng sụt giảm, thậm chí còn coi Crypto nói chung là kinh doanh đa cấp lừa đảo.
Các cáo buộc khác của Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ
Kumbhani, hiện tại đang cư trú tại Gujarat, Ấn Độ ngoài ra cũng bị cáo buộc về hành vi cam kết với các nhà đầu tư nhằm “ đảm bảo hồi vốn và tạo ra lợi nhuận khổng lồ” theo “Lending Program” của BitConnect. Bản cáo trạng của DOJ đã cáo buộc Kumbhani đã thực hiện mô hình đa cấp Ponzi được mô tả đúng như trong sách giáo khoa: Sử dụng các khoản tiền của các nhà đầu tư mới để hoàn trả một phần cho các nhà đầu tư trước đó cho đến khi đột ngột dừng hoạt động.
DOJ còn đưa ra tuyên bố rằng Kumbhani và các đồng phạm của anh ta đã đánh lừa góc nhìn của các nhà đầu tư đối với BCC bằng việc thao túng thị trường. Các khoản đầu tư được cho là đã được che giấu kĩ càng và chuyển toàn bộ qua “cụm ví tiền điện tử của BitConnect và các sàn giao dịch tiền điện tử khác nhau trên toàn thế giới”.
Vào tháng 9 năm 2021, cựu nhà quảng bá BitConnect, Glenn Arcaro đã đưa ra lời ủng hộ những cáo buộc của DOJ khi ông cam kết nhận tội gian lận liên quan đến vai trò của mình trong nền tảng cho vay và trao đổi tiền điện tử khét tiếng của BitConnect.
Ngoài ra, Bản cáo trạng cũng cáo buộc rằng Kumbhani đã trốn tránh các quy định của Hoa Kỳ theo yêu cầu của Đạo luật Bảo mật Ngân hàng (BSA) bằng cách không đăng ký với Mạng lưới Thực thi Tội phạm Tài chính (FinCEN) .
Để tổng hợp lại thông tin của vụ lừa đảo BitConnect, DOJ đã đưa ra thông cáo báo chí “Kumbhani bị buộc tội âm mưu thực hiện hành vi gian lận chuyển khoản, lừa đảo qua điện thoại, âm mưu thao túng giá, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ chuyển tiền không giấy phép và âm mưu rửa tiền đa quốc gia”
Hiện tại, vụ việc vẫn đang được điều tra bởi Cục điều tra liên bang (FBI) và Cơ quan Điều tra Hình sự IRS (CI). Trong trường hợp bị kết tội với các tội danh kể trên, Kumbhani sẽ phải chịu tổng hình phạt tối đa lên đến 70 năm tù. Ngoài ra, DOJ đưa ra thông báo và đề nghị tất cả các nhà đầu tư BitConnect rằng họ nên khai báo bản thân là nạn nhân đã chịu ảnh hưởng của vụ việc này nhằm hỗ trợ công việc điều tra và xử lý.
