Aptos blockchain là một dự án lớp 1 được thiết kế với hiệu năng lên đến 160,000 TPS cùng tốc độ xử lý vượt trội.
Nội dung bài viết
Tổng quan về Aptos blockchain
1. Aptos blockchain là gì?
Aptos là một blockchain Layer 1 (lớp 1). Dự án này hứa hẹn với người dùng tăng khả năng mở rộng, độ tin cậy, bảo mật và khả năng sử dụng. Mặc dù mới chỉ ra mắt mainnet và APT token trong thời gian gần đây nhưng dự án này đã nhận được nhiều sự quan tâm từ cộng đồng. Không những thế, Aptos blockchain cũng đã huy động được hàng triệu đô la từ các nhà đầu tư.
Về cơ bản thì Aptos sẽ là một blockchain được xây dựng bằng ngôn ngữ lập trình dựa trên Rust được gọi là Move. Dự án dựa trên sáng kiến từ blockchain Diem (của Meta) đã bị bỏ rơi gần đây. Tiền điện tử Aptos được tạo bởi các nhà phát triển Diem và sẽ sử dụng ngôn ngữ lập trình ban đầu được tạo cho Diem. Nó vẫn sẽ tập trung vào mục tiêu ban đầu của Diem là tạo ra một chuỗi khối có thể mở rộng và nhanh chóng. Ngoài ra, nó hy vọng sẽ cung cấp các tính năng bổ sung sẽ làm cho tiền điện tử dễ tiếp cận hơn với người dùng bình thường.
2. Aptos Labs là ai?
Aptos Labs là nhóm đứng sau dự án Aptos. Họ hiện đang dẫn đầu một nhóm các nhà phát triển, kỹ sư và chiến lược gia đa dạng do các nhà đồng sáng lập Mo Shaikh và Avery Ching đứng đầu. Shaikh và Ching gặp nhau khi họ làm việc cùng nhau trong dự án blockchain Diem tại Meta. Khi Meta quyết định ngừng dự án Diem, Shaikh và Ching quyết định cùng nhau thành lập Aptos Labs. Trong đó:
- Shaikh chuyên về mở rộng quy mô sản phẩm và có kinh nghiệm trong thị trường đầu tư mạo hiểm và cổ phần tư nhân.
- Ching là một trong những kỹ sư phần mềm chính tại Meta và đã dẫn dắt nhiều dự án phát triển sáng tạo và thú vị trong quá khứ.
Phương châm của Aptos Labs là xây dựng blockchain L1 cho tất cả mọi người. Công ty luôn nỗ lực hết mình để tạo ra một mạng lưới an toàn nhất, đáng tin cậy nhất có thể. Mặc dù họ mới xuất hiện được một thời gian ngắn, nhưng nhiệm vụ của họ đã nhận được rất nhiều sự ủng hộ. Trong hai vòng tài trợ, Aptos Labs đã huy động hơn 350 triệu USD với các tên tuổi lớn như Binance Labs, FTX…
3. Aptos blockchain hoạt động như thế nào?
Như Fiahub đã chia sẻ ở trên, Aptos blockchain mới chỉ ra mắt mainnet ngày 18/10/2022. Nó gây ấn tượng với khả năng có thể xử lý đến 130,000 giao dịch mỗi giây (TPS) trong khi vẫn duy trì tính bảo mật và độ tin cậy. Một vài khái niệm mang tính cách mạng đang hoạt động đằng sau hiệu suất ấn tượng của Aptos bao gồm:
a. Công nghệ Block-STM
Công nghệ Block-STM tạo ra một công cụ xử lý các hợp đồng thông minh một cách hiệu quả. Công cụ blockchain Aptos dựa vào việc thực hiện song song để xử lý nhiều giao dịch cùng một lúc. Điều này làm cho mọi thứ nhanh hơn rất nhiều bởi vì một giao dịch thất bại duy nhất sẽ không làm toàn bộ chuỗi ngừng hoạt động.
Thay vào đó, các giao dịch có thể được xử lý đồng thời và tất cả chúng đều được xác thực sau khi thực hiện. Để nâng cao hơn nữa hiệu quả, một bộ lập lịch cộng tác làm việc để ưu tiên các giao dịch nhất định trên Aptos blockchain và xử lý các xác thực thiết yếu một cách hiệu quả. Khi ổn định, hiệu suất xử lý có thể lên đến 160,000 giao dịch có thể được xử lý đồng thời.
b. Ngôn ngữ lập trình Move
Một trong những điều khiến tiền điện tử Aptos trở nên hấp dẫn là Move, một ngôn ngữ lập trình tùy chỉnh lần đầu tiên được thiết kế cho blockchain Diem. Move là một loại ngôn ngữ bytecode có thể thực thi được. Nó đủ linh hoạt để xử lý các nhu cầu riêng của các nhà phát triển Aptos và bộ nhớ toàn cầu của nó an toàn hơn so với ngôn ngữ lập trình thông thường. Move cho phép người dùng xác định các tài nguyên tùy chỉnh không thể sao chép hoặc loại bỏ, khiến các thực thể độc hại khó kiểm soát Aptos blockchain hơn nhiều.
c. Giao thức đồng thuận BFT
Thay vì sử dụng giao thức đồng thuận phải tuân theo thứ tự giao dịch, Aptos tách hai quy trình và cho phép chúng chạy song song với nhau. Điều này làm giảm độ trễ (thời gian cần thiết để xác nhận các giao dịch mạng) trong khi tăng tốc độ.
Để đảm bảo độ chính xác, Aptos đã tạo ra một công cụ chịu lỗi Byzantine (BFT) để phân tích các trạng thái riêng lẻ trên chuỗi và sau đó tự động cập nhật các trình xác nhận khi cần thiết.
Tokenomics
1. Cơ chế phân bổ token
Sau khi thông báo ra mắt mainnet và APT token, Aptos blockchain công bố tokenomics của dự án. Theo đó, tổng cung APT token ban đầu tại mainnet là 1 tỷ. Chúng được phân bổ cho Community (51.02%); Core Contributor (19%); Foundation (16.5%); Investor (13.48%).
a. Cơ chế phân bổ APT token cho Community và Foundation
Những token này được dự kiến phân bổ dần trong khoảng thời gian 10 năm. Cụ thể:
- 125,000,000 APT token đầu tiên sẽ được mở khóa sẵn để hỗ trợ các dự án hệ sinh thái, tài trợ và các sáng kiến phát triển cộng đồng khác hiện tại và trong tương lai cho hạng mục cộng đồng.
- 5,000,000 APT token dùng để hỗ trợ các sáng kiến của Aptos Foundation.
- Lượng token còn lại cho Community và Foundation dự kiến sẽ mở khóa mỗi tháng trong 10 năm tới.
b. Cơ chế phân bổ APT token cho Core Contributor và Investor
Tất cả các Investor và Core Contributor sẽ tuân theo lịch trình khóa 4 năm kể từ khi khởi chạy mainnet. Cụ thể:
- Không có APT trong 12 tháng đầu tiên.
- 3/4 số APT sẽ mở khóa vào tháng thứ 13 sau khi ra mắt mạng chính và mỗi tháng sau đó cho đến và bao gồm cả tháng thứ 18.
- 1/4 số APT sẽ mở khóa mỗi tháng sau đó bắt đầu vào tháng thứ 19 sau khi ra mắt mainnet.
2. Cơ chế vận hành APT token
- Chủ sở hữu APT token stake mã thông báo của họ cho validator operator để bảo mật mạng và đạt được sự đồng thuận có thể nhận được phần thưởng từ staking.
- Phần thưởng cố định được phân chia giữa validator operator và staker và không bị giới hạn về việc phân phối.
- Hiện tại, tỷ lệ phần thưởng tối đa bắt đầu ở mức 7% hàng năm và được đánh giá ở mọi kỷ nguyên.
- Tỷ lệ phần thưởng tối đa giảm 1.5% hàng năm cho đến mức giới hạn thấp hơn 3.25% hàng năm (dự kiến sẽ mất hơn 50 năm).
- Những phần thưởng này làm tăng tổng nguồn cung của mạng Aptos và phụ thuộc vào số tiền đặt cược và hiệu suất của trình xác thực.
- Phí giao dịch hiện đang bị đốt. Điều này có thể được xem xét và thay đổi trong tương lai với việc bỏ phiếu quản trị trên chuỗi
- Tất cả phần thưởng và cơ chế phần thưởng cũng có thể thay đổi được thông qua quản trị trên chuỗi.
Điều gì làm cho Aptos blockchain khác biệt?
Đã bao giờ bạn tự hỏi điều gì đã làm cho Aptos blockchain khác biệt và thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư? Trên thực tế, tham vọng giải quyết các vấn đề về tốc độ giao dịch và khả năng mở rộng mà Aptos đưa ra không phải là lần đầu tiên. Chúng ta đã có nhiều giải pháp được hình thành như Solana hay Avalanche… Tuy nhiên, so với các nền tảng này, bản thân Aptos blockchain cũng có những điểm khác biệt của riêng nó.
1. Aptos so với Solana
Một trong những đối thủ cạnh tranh chính của blockchain Aptos sẽ là Solana (SOL), hiện là Lớp 1 hiệu suất cao nhất hiện có. Cho đến nay, cả Aptos và Solana đều có mức tốc độ tương tự nhau vì cả hai đều dựa trên cơ chế chạy tính toán song song. Tuy nhiên, khi so sánh blockchain Solana và Aptos, Aptos có vẻ đáng tin cậy hơn. Solana khá dễ gặp thất bại, liên tục gặp sự cố khiến mạng dừng hoạt động mà Fiahub đã nhiều lần chia sẻ với độc giả trong thời gian qua.
Mặc dù chưa vận hành thực tế đủ lâu để đánh giá nhưng dựa trên lý thuyết thì Aptos blockchain bổ sung khả năng dự phòng cho mạng của nó. Điều này khiến nó ít bị lỗi hơn. Mỗi khối trong Aptos được đồng bộ hóa với các nút dẫn đầu và các nút lân cận. Trong trường hợp nút dẫn đầu bị lỗi, một trong các nút khác có thể tiếp quản gần như tức thì. Hệ lụy của việc này dẫn đến các yêu cầu tính toán cao hơn một chút, vì vậy nhu cầu phần cứng của Aptos lớn hơn Solana.
2. Aptos so với Avalanche
Các báo cáo ban đầu chỉ ra rằng blockchain Aptos hoạt động tốt hơn Avalanche (AVAX) trong các điều kiện thử nghiệm tối ưu. Avalanche có thể hoàn tất giao dịch nhanh hơn Aptos khoảng 0.7 giây. Tuy nhiên, trong điều kiện thực tế, thời gian Avalanche đạt được kết quả cuối cùng thường chậm hơn khoảng 0.3 giây so với Aptos. Khi nói đến TPS, Aptos cho thấy sự vượt trội hơn hẳn Avalanche. Avalanche có TPS khoảng 4,500 khi chuỗi khối Aptos đạt được từ 130,000 – 160,000 TPS.
Ngoài ra, có vẻ như blockchain Aptos vượt trội về khả năng sử dụng. Avalanche có xu hướng có phí gas rất cao, đặc biệt là khi các trò chơi NFT đang gây ra số lượng giao dịch tăng đột biến. Trong khi đó, Aptos ưu tiên mức phí thấp cho người dùng. Phương pháp lưu trữ dựa trên ngôn ngữ Move độc đáo của nó cho phép người dùng nhóm các mục lại với nhau để giảm thiểu phí.
3. Aptos so với Ethereum
Chuỗi khối Aptos đã vượt trội hơn Ethereum (ETH) về tốc độ. Trong khi thời gian hoàn tất của Ethereum là hơn một phút, Aptos có thể hoàn tất các giao dịch trong vòng chưa đầy một giây, do sự khác biệt về cả phần cứng và thiết kế. Ethereum chỉ có một lõi CPU, trong khi Aptos hoạt động trên 16 lõi.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận độ tin cậy của Ethereum là vượt trội. Mặc dù Aptos không gặp nhiều vấn đề với việc ngừng hoạt động, nhưng nó không thể so sánh với sự ổn định của Ethereum khi mà hiệu suất của nó gần như không thể bị gián đoạn. Miễn là người dùng ổn với việc trả nhiều phí hơn và thời gian chờ đợi lâu hơn, Ethereum vẫn là lựa chọn phổ biến hơn.
Tại sao Aptos blockchain lại thu hut sự chú ý của các VC?
Chuỗi khối Aptos mới được công bố trong năm nay và nó đã nhận được nguồn tài trợ khủng từ các vòng gọi vốn trước đó.
- Aptos đã chấp nhận khoản đầu tư lớn đầu tiên vào tháng 3/2022. Một số nhóm đầu tư mạo hiểm lớn, bao gồm a16z Crypto, Multicoin Capital, Hashed, Tiger Global, Three Arrows Capital, FTX Ventures và Coinbase Ventures đã đóng góp tổng cộng 200 triệu USD.
- Aptos sau đó tiếp tục nhận thêm 150 triệu USD vào tháng 6 từ FTX Ventures và Jump Crypto. Các nhà đầu tư trước đây, chẳng hạn như tiền điện tử a16z và Multicoin Capital, đã đóng góp vào nhiều vòng gọi vốn.
Tò mò tại sao Aptos lại nhận được sự hỗ trợ liên tục từ các công ty đầu tư mạo hiểm? Có một số yếu tố góp phần vào khả năng gọi vốn “thần sầu” của Aptos. Cụ thể:
- Những người sáng lập có kinh nghiệm, uy tín: Một trong những yếu tố chính tạo nên thành công của Aptos là những người sáng lập. Những người đồng sáng lập Aptos Labs có nhiều năm kinh nghiệm tạo ra những tác phẩm ấn tượng. Họ không chỉ có danh tiếng vững chắc về việc tạo ra tiền điện tử và các dự án khác, mà còn có nền tảng tập thể về chủ nghĩa đầu tư mạo hiểm đã giúp họ kết nối với các nhà đầu tư.
- Kiến trúc độc đáo: Các nhà đầu tư mạo hiểm thường chú ý đến sự mới mẻ và độc đáo. Đây là một lĩnh vực mà blockchain Aptos thực sự tỏa sáng. Sự kết hợp của công nghệ Block-STM, lập trình Move và sự đồng thuận BFT khiến nó trở nên khác biệt so với các blockchain Lớp 1 khác.
- Hiệu suất ấn tượng: Aptos thực sự bắt đầu thu hút sau khi ra mắt testnet của họ. Người dùng bắt đầu báo cáo TPS và tỷ lệ thời gian xử lý đã vượt trội hơn hẳn các nền tảng hiện có. Với khả năng xử lý lên đến 160,000 TPS và hoàn tất các giao dịch trong vòng chưa đầy một giây, Aptos có tiềm năng vượt các đối thủ cạnh tranh của mình.
- Bối cảnh liên quan đến Facebook: Mối liên hệ của Aptos với Diem là một lý do khác khiến các nhà đầu tư cảm thấy tiềm năng của dự án. Về cơ bản, đây là sự tiếp nối của một dự án mà Meta/Facebook đã khởi chạy trước khi chuyển hướng tập trung vào metaverse. Nguồn gốc của Aptos khiến các nhà đầu tư cảm thấy tự tin về những gì họ đang xử lý.
Aptos có phải là một khoản đầu tư tốt?
Tại thời điểm Fiahub thực hiện bài viết này, sự cuồng nộ (FOMO) liên quan đến Aptos blockchain đang nóng hơn bao giờ hết. Một phần điều này đến từ những công nghệ mới được dự định tích hợp trong Aptos, một phần có thể là các “chiêu trò marketing” hiệu quả từ đội ngũ dự án.
Ở thời điểm hiện tại, APT coin đã được nhiều sàn giao dịch lớn đồng loạt niêm yết. Chính điều này đã tạo cho nó một chất xúc tác không thể thiếu khiến các nhà đầu tư quan tâm. Tuy nhiên, khi một dự án nhận được sự quan tâm đông đảo từ cộng đồng, đi kèm với đó cũng sẽ là những rủi ro hiện hữu.
Mặc dù vậy, vẫn có một số yếu tố làm cho tiền điện tử Aptos có vẻ như là một cơ hội đầu tư tuyệt vời. Trước hết, dự án này là sự tiếp nối của một dự án do Meta thành lập đã thu được kết quả khả quan trước khi nó bị hủy bỏ. Hơn nữa, các nhà phát triển làm việc trên đó là những người có kinh nghiệm, được đào tạo chuyên sâu, những người đã từng làm việc trên các dự án thú vị trong quá khứ. Ngoài đội ngũ toàn sao, Aptos cũng đã chứng minh rằng họ có thể mang đến một hiệu năng ấn tượng qua quá trình thử nghiệm.
Nhờ kiến trúc độc đáo tách biệt sự đồng thuận khỏi việc thực thi và việc sử dụng Move làm ngôn ngữ lập trình để tăng cường bảo mật, Aptos đang cho thấy nổi bật so với đám đông các dự án Lớp 1. Kết hợp với hiệu ứng từ các VC và đội ngũ cựu nhân viên của Meta giàu kinh nghiệm, tương lai của Aptos chắc chắn rất tươi sáng khi nó tìm cách triển khai đầy đủ các kế hoạch ra mắt của mình.
Linh Bùi là một nhà sáng tạo nội dung, chuyên gia nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính nói chung và tiền điện tử nói riêng. Với mong muốn chia sẻ các tuyến bài viết chuyên về kiến thức, cập nhật tin tức về thị trường tài chính tại Việt Nam và trên toàn cầu, Linh Bùi đã và đang tham gia với vai trò biên tập viên/người sáng tạo nội dung tại một số nền tảng, sàn giao dịch như Fiahub, BeInCrypto, Mitrade, Finixio, Dr.Localize… Trong mỗi bài viết của mình, Linh Bùi đều mong muốn đơn giản hóa các khái niệm tài chính liên quan, giảm thiểu rào cản gia nhập cho độc giả, đặc biệt là những người mới tham gia.