Một trong những thành phần cấu tạo nên tiền điện tử là cơ chế đồng thuận. Vì các blockchains được phân cấp, nên phải có một phương pháp mà tất cả những người tham gia mạng đồng ý về các giao dịch nào là hợp lệ. Hoàn thành nhiệm vụ này được gọi là đạt được sự đồng thuận và điều đó thường được thực hiện bằng thuật toán bằng chứng công việc (PoW) hoặc thuật toán bằng chứng cổ phần (PoS).
Trong đó PoW sử dụng số lượng lớn máy tính để thực hiện “công việc” xác nhận giao dịch, với các nút mạng PoS đã khóa hoặc mã thông báo “đặt cọc” làm tài sản thế chấp sẽ được giao nhiệm vụ xác minh giao dịch một cách ngẫu nhiên.
PoS đã được mở rộng trong những năm gần đây và ngày càng được chấp nhận trong cộng đồng blockchain toàn cầu. Nhiều biến thể dựa trên khái niệm PoS ban đầu đã được phát triển, bao gồm cả bằng chứng cổ phần được ủy quyền (Delegated Proof of Stake).
Nội dung bài viết
1. Bằng chứng cổ phần được ủy quyền (Delegated Proof of Stake) là gì?
Trong DPoS, người dùng mạng bỏ phiếu cho “đại biểu”, những người sẽ thực hiện việc xác nhận khối tiếp theo. Các đại biểu cũng có thể được gọi là “nhà sản xuất khối” hoặc “nhân chứng”.
Với DPoS, người dùng có thể bỏ phiếu cho nhân chứng bằng cách thêm mã thông báo của họ vào nhóm đặt cược và liên kết các mã thông báo đó với nhân chứng mà họ lựa chọn. Token không được chuyển sang ví khác mà được đặt trong một nhóm bằng cách sử dụng nhà cung cấp dịch vụ đặt cọc tiền điện tử.
Bằng cách cho phép người dùng chọn những người họ muốn xác thực khối tiếp theo và đưa ra quyết định về tương lai của mạng, người ta nghĩ rằng hệ thống sẽ công bằng và bình đẳng.
2. Ví dụ về Delegated Proof of Stake
Một số mạng blockchain phổ biến sử dụng cơ chế đồng thuận DPoS, tiêu biểu có Steemit.
Steemit là một mạng xã hội dựa trên blockchain, trao thưởng cho người dùng tạo và quản lý nội dung. Phần thưởng được phân phối trong mã thông báo gốc của nền tảng, STEEM. Nền tảng này dựa trên việc viết blog và bình luận và có thể được so sánh với Reddit hoặc Medium. Steemit được quản lý bởi một công ty tư nhân có tên là Steemit, Inc.
Vài năm qua, thử nghiệm Steemit và sự đồng thuận DPoS của nó đã hoạt động tuyệt vời. Nhưng vào năm 2020, Justin Sun (người sáng lập mạng Tron) đã tiếp quản Steemit bằng cách mua một số lượng lớn mã thông báo STEEM.
Để tóm tắt diễn biếni một tháng diễn ra trong suốt năm 2020, sau đây là những gì đã xảy ra:
- Justin Sun bằng cách nào đó đã thu được một lượng lớn mã thông báo STEEM.
- Điều này cho phép anh ta bầu đủ nhân chứng Steemit để kiểm soát toàn bộ mạng DPoS. Tất nhiên, điều này là ngược lại với mục đích của một mạng lưới phi tập trung – không một cá nhân hoặc tổ chức nào nên có quyền lợi kiểm soát.
- Sun đã bầu ra các nhân chứng của chính mình, những người sau đó sẽ kiểm soát mạng lưới theo cách họ lựa chọn.
- Một số người dùng Steemit phản đối bằng cách bắt đầu một đợt hard fork, tạo ra một mạng lưới mới có tên là Hive.
Mạng DPoS hoạt động tốt khi mã thông báo được phân phối theo cách công bằng và người dùng chọn nhân chứng mà họ tin rằng sẽ hoạt động vì lợi ích tốt nhất của mạng.
Nhưng nếu một người hoặc một nhóm có được đủ số token – như Justin Sun đã làm – thì họ có thể đưa nhân chứng của chính mình vào cuộc. Bằng cách làm này, họ đang phá vỡ – và về cơ bản là bỏ qua – toàn bộ quy trình ủy quyền. Bởi vì các đại biểu thay đổi từ khối này sang khối khác, những người nắm giữ nhiều mã thông báo nhất có thể giữ quyền lực của nhân chứng đã chọn của họ vô thời hạn.
Nó có thể kết thúc hoạt động giống như một nền dân chủ, nơi các chính trị gia không có giới hạn nhiệm kỳ và có thể được mua với một mức giá nhất định để hỗ trợ một số nguyên nhân nhất định.
3. Proof of Work (PoW) & Proof of Stake (PoS): Những người tiền nhiệm
PoW là phương pháp ban đầu để đạt được sự đồng thuận; được tiên phong bởi người sáng tạo Bitcoin Satoshi Nakamoto. Thực tế kể từ khi nó được tạo ra, các nhà phát triển đã tìm cách cải thiện những gì họ cho là sai sót trong phương pháp đạt được sự đồng thuận của mạng Bitcoin. Điều này dẫn đến PoS – và khi rõ ràng rằng PoS rất ưu ái những người giàu có nhất, DPoS đã được phát triển.
Bằng chứng công việc (PoW)
PoW liên quan đến các nút được gọi là thợ đào thực hiện công việc xác thực các giao dịch trên mạng. Mỗi người khai thác đóng góp sức mạnh băm, giải quyết các vấn đề toán học phức tạp trong nỗ lực tìm ra khối tiếp theo.
Mỗi khối đi kèm với phần thưởng là những đồng tiền mới được đúc. Những người thực hiện nhiều công việc nhất có cơ hội lớn nhất để tìm được khối và gặt hái được phần thưởng.
Được đề xuất: Cách hoạt động của hoạt động khai thác Bitcoin
Proof of Stake (PoS)
Thay vì các thợ đào chứng minh công việc của họ, trong PoS, các nút xác thực giao dịch được gọi là “trình xác thực” và chúng chứng minh rằng họ đã đặt một số lượng tiền nhất định. PoS không yêu cầu khai thác sử dụng nhiều năng lượng. Cơ chế PoS chọn ngẫu nhiên một trình xác thực để xác thực khối tiếp theo.
Các thuật toán PoS chọn trình xác thực tiếp theo bằng cách sử dụng một số phương pháp. Nói chung, càng nhiều mã thông báo được đặt trên một nút và các mã thông báo đó đã được khóa trong thời gian càng lâu, thì tỷ lệ cược nút đó sẽ được chọn để xác thực khối tiếp theo càng lớn. Quá trình này hơi giống như một cuộc xổ số, nếu bạn tưởng tượng các token được đặt giống như vé số.
3. Cách thức hoạt động của Delegated Proof of Work
Với DPoS, người dùng bỏ phiếu cho các đại biểu hoặc “nhân chứng” trong một quy trình giống với các chính phủ dân chủ đại diện.
Những người đại diện này sau đó sẽ nhận được phần thưởng khối tiếp theo (cũng được phân phối cho những người đặt mã thông báo trên mạng tương ứng với số lượng mã thông báo đã đặt cọc) và có quyền đưa ra quyết định ảnh hưởng đến sự phát triển của mạng.
4. Những lời chỉ trích về Proof-of-Stake
Các nhà phê bình cho rằng PoS dẫn đến việc tập trung hóa và ủng hộ những người nắm giữ mã thông báo giàu có nhất, những người có cơ hội lớn hơn để trở thành người xác thực mạng. Một phần nào đó, chính sự chỉ trích này đã dẫn đến việc tạo ra Delegated Proof of Stake, nhằm làm cho quá trình trở nên dân chủ hơn.
Thật không may, mọi thứ không phải lúc nào cũng diễn ra suôn sẻ theo cách mà chúng phải làm về nguyên tắc. Những gì đã xảy ra với mạng Steemit là một ví dụ điển hình.
Một lời chỉ trích khác đối với PoS là các đồng tiền phải được khai thác trước, có nghĩa là tất cả chúng đều được đưa vào vận hành cùng một lúc, giả sử mạng bắt đầu như một mạng PoS. Điều này yêu cầu người dùng tin tưởng những người tạo ra dự án, hy vọng rằng họ không tự tích trữ mã thông báo hoặc tham gia vào một số loại tham nhũng khác. Để so sánh, các mạng PoW không gặp vấn đề này vì phải khai thác các đồng tiền mới.
Một số người tin rằng một ngày nào đó phiên bản PoS sẽ là cách chính mà các blockchain đạt được sự đồng thuận.
Nhưng hiện tại, blockchain duy nhất vẫn an toàn, phi tập trung và không tin cậy kể từ khi thành lập là Bitcoin, với thành tích 12 năm thành công của nó. Nhiều mạng PoS chỉ có tuổi đời vài năm.
5. Tổng kết
Delegated Proof of Stake là một biến thể sáng tạo của giao thức bằng chứng cổ phần ban đầu. Người ta cho rằng bằng chứng cổ phần được ủy quyền tạo ra một mạng lưới dân chủ hơn PoS truyền thống, vốn có xu hướng ưu tiên những người nắm giữ mã thông báo giàu có nhất. Bằng chứng công việc không phải là hoàn hảo, nhưng cho đến nay, bất kỳ nỗ lực nào để cải thiện PoW đều được chứng minh là dễ bị tập trung hóa.
Cảm ơn sự theo dõi và đón đọc của các bạn. Fiahub mong rằng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cơ chế đồng thuận Delegated Proof of Stake. Cảm ơn và chúc các bạn đầu tư sinh lời từ thị trường tiền điện tử. Mọi thắc mắc về thị trường, vui lòng liên hệ đội ngũ Support của Fiahub 24/7.
Freelancer Marketing và Content Creator với gần 10 năm kinh nghiệm; trong đó có khoảng hơn 3 năm làm việc trong mảng Blockchain với vai trò Dịch Thuật và Copywriter.
Với kiến thức sâu rộng cùng khả năng diễn giải để những thuật ngữ công nghệ khó hiểu trở nên gần gũi hơn với người đọc. Lê Hoàng đảm nhiệm những bài viết trong chuyên mục "Từ Điển Crypto" và "Hướng Dẫn Người Mới" tại Fiahub Blog
