Trong thời đại công nghệ 4.0, không chỉ lĩnh vực Tài chính mà ngành Y tế cũng đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức. Các ứng dụng công nghệ thông tin tại nhiều cơ sở y tế mở ra những hứa hẹn trong tương lai gần, đặc biệt liên quan đến thông tin dữ liệu người bệnh. Công nghệ Blockchain giúp kết nối thông tin giữa các cơ sở y tế với nhau về dữ liệu thông tin bệnh nhân, giữa bệnh nhân với cơ sở y tế và đảm bảo được tính bảo mật cao.
Trước khi tìm hiểu cụ thể về những ứng dụng của Blockchain trong lĩnh vực y khoa, chúng ta cần làm rõ lại khái niệm về Blockchain là gì.
Nội dung bài viết
Blockchain là gì?
Hiểu đơn giản, Blockchain là một hệ thống phân phối dữ liệu và thông tin, ghi lại và lưu trữ các bản giao dịch. Nói cách khác, đây là một bản ghi được chia sẻ, không thể thay đổi được của các giao dịch ngang hàng, xây dựng từ các khối giao dịch được liên kết và được lưu trữ trong số cái kỹ thuật số.
Sự khác biệt giữa Blockchain và cơ sở dữ liệu lưu trữ thông tin nằm ở mạng của các máy tính cá nhân được gọi là nút lệnh nhưng không có máy chủ tập trung như với hệ thống máy chủ ở các cơ quan chính quyền, ngân hàng trong việc kiểm soát dữ liệu.
Trong Blockchain, dữ liệu được chia sẻ công khai, và chỉ có người có quyền (chìa khoá cá nhân) mới có thể truy cập vào nội dung dữ liệu.
Đặc điểm của Blockchain
Blockchain có nguyên tắc cơ bản nằm ở các kỹ thuật mã hoá, các thông tin cá nhân đều ở dạng mật mã. Mỗi người tham gia trong mạng lưới tương tác được với nhau mà cần có sự tin tưởng nào trước đó, liên quan đến việc trao đổi, xem và lưu trữ thông tin.
Sự tương tác này cần yêu cầu mạng xác minh trước, được ghi chép lại và dễ dàng kiểm tra nhưng không thể thay đổi.
Người tham gia sẽ có một chìa khóa riêng (Private Key) và chìa khoá công cộng (Public Key). Cặp chìa khoá này được liên kết mã hoá, giúp cho việc nhận dạng chỉ có thể thao tác theo một cách duy nhất là sử dụng chìa khoá riêng.
Ứng dụng Blockchain trong y tế
Nghiên cứu lâm sàng
Các thử nghiệm lâm sàng có thể phát sinh hàng loạt vấn đề liên quan đến tính riêng tư của dữ liệu, tính toàn vẹn và chia sẻ, lưu trữ hồ sơ bệnh nhân… Blockchain sẽ mang đến giải pháp khả thi cho tình huống này.
Các nhà nghiên cứu sức khỏe có thể giải quyết vấn đề riêng tư và chính xác này nhờ vào công nghệ Blockchain và trí tuệ nhân tạo AI trong tương lai.
Phát hiện gian lận y tế
Blockchain là giải pháp thông minh cho quản lý chuỗi cung ứng thuốc. Đây là vấn đề quan trọng trong việc bảo vệ sự an toàn của sức khỏe con người, và ngày càng phức tạp. Chuỗi cung ứng rất dễ bị tổn thương vì các lỗ hổng liên quan đến nhân sự và di chuyển bởi con người. Nền tảng Blockchain giúp bảo đảm an toàn, loại bỏ sự rủi ro, ngăn chặn các gian lận, tạo sự minh bạch trong dữ liệu và truy xuất nguồn gốc sản phẩm nhanh chóng. Điều này xuất phát từ đặc tính của Blockchain đó là bản ghi được xác nhận và cập nhật bởi hợp đồng thông minh.
Nghiên cứu và phát triển ngành công nghiệp dược phẩm
Dược phẩm là lĩnh vực hàng đầu trong chăm sóc sức khỏe. Không chỉ tạo ra các sản phẩm thuốc tiềm năng, Blockchain còn đảm bảo tính hợp lệ và an toàn của sản phẩm y tế từ khâu sản xuất cho tới tiêu thụ đến tay người tiêu dùng.
Ngoài ra, công nghệ này còn giúp hỗ trợ pha chế, đánh giá tính an toàn của thuốc; từ đó nâng cấp hiệu quả phục hồi của bệnh nhân. Đặc biệt khi vấn nạn thuốc giả tràn lan, việc phân phối và sản xuất thuốc cần được giám sát nghiêm ngặt, tránh những rủi ro lớn đến ngành y tế nói riêng, mà còn là thị trường dược phẩm nói chung.
Công nghệ Blockchain cũng có thể ứng dụng trong việc nghiên cứu và phát triển các loại thuốc. Quá trình được thực hiện thông qua việc theo dõi, đánh giá và đảm bảo toàn bộ sản phẩm thuốc đều đạt tiêu chuẩn qua công nghệ kỹ thuật tiên tiến.
Các hãng công nghiệp dược phẩm lớn như Pfizer, Amgen hay Sanofi đã thí điểm nhiều dự án Blockchain trong kiểm tra và đánh giá thuốc mới. Đây được xem như giải pháp lâu dài trong việc xác minh tính minh bạch của nguồn gốc thuốc. Chúng ta có thể theo dõi từ A đến Z tại bất kỳ thời điểm nào sản phẩm thuốc mà mình đang sử dụng.
Hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR)
Dữ liệu y tế điện tử hiện tại có nhiều hạn chế trong việc kiểm soát, truy xuất và theo dõi dữ liệu. Blockchain được giới thiệu như một hệ thống chia sẻ dữ liệu y tế an toàn và duy trì hồ sơ sức khỏe điện tử giữa các nhà cung cấp dụ vụ đám mây, bệnh tiện, tổ chức nghiên cứu sức khỏe, với nguồn dữ liệu lớn, được kiểm toán cá nhân hoá và hạn chế tối thiểu những đe dọa đến sự riêng tử và bảo mật.
EHR chứa nhiều dữ liệu quan trọng và nhạy cảm về bệnh tình của người bệnh, được các bác sĩ chia sẻ trong quá tình điều trị và chẩn đoán. Việc truyền dẫn các dữ liệu này trên thực tế trong nhiều trường hợp sẽ gây ra những mối đe dọa nghiêm trọng; ảnh hưởng đến việc duy trì lịch sử bệnh nhân cập nhật.
Với những trường hợp bệnh có tỷ lệ tử vong cao và nhiều rủi ro thì việc cập nhật quá trình điều trị, theo dõi và phục hồi chức năng là rất cần thiết. Công nghệ Blockchain giúp quản lý và lưu trữ dữ liệu này ở dạng mã hoá, từ đó bảo đảm tính riêng tư, bảo mật cho dữ liệu và lịch sử bệnh nhân.
Triển vọng của công nghệ Blockchain trong y tế
Blockchain mang đến nhiều lợi thế cho ngành y tế. Internet mang đến cuộc cách mạng trong việc chăm sóc sức khỏe từ xa; thì Blockchain cũng sẽ giúp y tế nâng lên một tầm cao mới trong tương lai; cắt giảm chi phí theo dõi, quản lý dữ liệu y tế bằng máy chủ trung tâm.
Blockchain giảm thiểu đáng kể thời gian xử lý lâm sàng, bởi việc lưu trữ chính xác mọi lịch sử khám chữa bệnh trước đó với sự chân thực; bác sĩ còn có thể truy xuất dữ liệu gốc, xác thực theo thời gian thực. Bệnh nhân tăng tỷ lệ chiến thắng bệnh tật nhờ vào việc phân tích chính xác tình trạng bệnh lý.
Mặc dù vẫn còn nhiều thách thức trong việc triển khai vào thực tế, bởi bản thân Blockchain là một công nghệ mới đang trên đà hoàn thiện, hơn nữa sự thay đổi văn hoá mà Blockchain mang lại trong cơ cấu ngành nghề cũng không phải là chuyện một sớm một chiều có thể diễn ra.
Một kỷ nguyên mới cho lĩnh vực khám chữa bệnh và y khoa đang chờ đợi. Hãy tin tưởng vào những giá trị tích cực mà Blockchain có thể mang lại cho cuộc sống con người.
Fiahub cảm ơn sự theo dõi của bạn đọc. Đừng quên đón chờ những bài viết thú vị tiếp theo trên blog của chúng tôi. Mọi thắc mắc về thị trường crypto, vui lòng liên hệ đội ngũ Support của Fiahub 24/7.
Freelancer Marketing và Content Creator với gần 10 năm kinh nghiệm; trong đó có khoảng hơn 3 năm làm việc trong mảng Blockchain với vai trò Dịch Thuật và Copywriter.
Với kiến thức sâu rộng cùng khả năng diễn giải để những thuật ngữ công nghệ khó hiểu trở nên gần gũi hơn với người đọc. Lê Hoàng đảm nhiệm những bài viết trong chuyên mục "Từ Điển Crypto" và "Hướng Dẫn Người Mới" tại Fiahub Blog